بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیکم ورحمة الله وبركاته
الدرس الثاني و الأربعون:درس چهل و دوم
---------------------------
الأدوات : ابزار
/ chakosh / چکش = مطرقة
/mikh / میخ = مسامير
/arre barghi / اره برقی = منشار كهربائي
/arre / اره = منشار
/ derel e barghi / درلِ برقی = مثقاب كهربائي
/derel e dasti / درلِ دستی = مثقاب يدوي
/jak / جک = رافعة
/jaa' be abzAr / جعبه ابزار = صندوق عدة
/dAs / داس = فأس
/sAtoor / ساتور = ساطور
/poost kan / پوست کن = مقشطة
/ghey chi / قیچی = مقص
---------------------------
قواعد اللغة الفارسیة
تعریف القید ( الظرف ) فی اللغة الفارسیة على کلمة تستعمل لتقیید الفعل أو إضافة معنى من قبیل الزمان أو المکان أو المقدار أو الکم أو الکیف أو شیئاً آخر إلى معنى الفعل، یقابل القید فی اللغة الفارسیة ، الظرف فی اللغة العربیة.
أمثلة :
1- لاک پشت آهسته مى رود .
تسیر السلحفاة ببطئ .
2- خرﮔوش تند مى دود .
یرکض الأرنب بسرعة.
فی الجملة رقم (1) القید هو " آهسته " لأن هذه الکلمة تبین کیفیة وقوع الفعل و هو سیر السلحفاة كان بطيئا.
و فی الجملة رقم (2) القید هو " تند " لأن هذه الکلمة تبین کیفیة وقوع الفعل کذلک و هو رکض الأرنب كان سريعا.
*أنواع القید*
-القید فی الفارسیة نوعان : مختصٌ و مشترک
• القید المختص : هو الذی یُستعمل قیداً دائماً و لا یؤدی وظیفة أخرى فی الجملة غیر الظرفیة
مثل
هرﮔز = أبداً ، همواره = دائماً، اکنون/ الآن /ﻫﻧﮔام = وقت/حین ، هنوز =مازال ، ناچار = لازم/واجب/مضطر ، هر آینه = فی کل وقت ، آرى = نعم ، ﭼرا =لماذا
• القید المشترک : کلمة لیست فی الأصل قیداً بل اسم أو صفة ، و تُستعمل أحیاناً قیداً ، مثل
کلمة " خوب " (طیب/حسن/جید) فهی تأتی أحیانا فی معنى القید و أحیاناً صفة
مثال ذلک
کتابِ خوب (الکتاب الجید).
کلمة "خوب" فی هذا الترکیب صفة أو نعت للکتاب،
أما فی هذه الجملة :
على خوب مى نویسد (یکتب علی جیداً)، فکلمة "خوب" وقعت قیداً لبیان الحالة.
مثال : شاگرد باید خوب درس بخواند
يجب أن يقرأ التلميذ الدرس جيدا
كلمة خوب = جيد ، قيد و ملحقة بفعل درس خواندن اي قراءة الدرس
اما في الجملة
معلم از شاگرد ِخوب راضی است
المعلم راض عن التلميذ الكيس
فكلمة = جيد ، ملحقة بكلمة شاگرد = تلمیذ و تبين كيفية هذا التلميذ ، فهي صفة للتلميذ و لست قيدا
• فالكلمة ذات المعني الوصفي اذا بينت كيفية الاسم فهي صفة و اذا استعملت فی بيان كيفية الفعل فهي قيد.
------------------------------
• أقسام القید من حیث المعنى
یضیف القید إلى الفعل معانی متعددة، و هو من هذه الناحیة ینقسم إلى ما یلی
1- قید الزمان : و أهمه
ﭘیوسته = دائماً ، همیشه = دوماً ، ﮔاهى = أحیاناً ، امروز = هذا الیوم ، امشب =هذه اللیلة ، دیروز = أمس ، دیشب = لیلة أمس، فردا = غدا ، ﭘس فردا = بعد غد ، ﭘارسال = السنة الماضیة ، هفته ﮔذشته = الأسبوع الماضی ، زود = باکراً ، شبانه = لیلاً ، روزانه = نهاراً ، بامداد = صباحاً ،
شاﻣﮔاه = لیلاً/مساءً....
مثال
من فردا به مسافرت خواهم رفت. سأسافرُ غداً
امشب هوا خوب و معتدل است
الجو هذه اللیلة جمیل و معتدل
2- قید المکان : و أشهره
ﭘیش = عند ، اینجا = هنا ، آنجا = هناک ،
سوى = جهة/تجاه ، ﭘس = خلف ،
بیرون = خارج ، درون = داخل ،
نزد = عند ، کنار = جانب ، نزدیک = قریب ، زیر = تحت ، بالا = فوق ، ﭼﭖ = یسار ، راست = یمین ، ﭘیرامون = حول ..
مثال : حسن آنجا نشسته است، ولى احمد اینجا ایستاده است
جلس حسن هناک ، لکن أحمداً وقف هنا﴾.
3- قید الکیفیة و الحالة : یقابل هذا القید المفعول المطلق و الحال فی اللغة العربیة.
و مثال ذلک
خوب = حسن/طیب ،
بد = قبیح/سیء ، درست = صحیح. ، راست = مستقیم ، کج = معوج ،
ﭼون = کیف ، ﭼﮔونه = کیف ،
آسان = سهل ، دشوار = صعب ،
آشکار = واضح ، ﭘﻧهان = خفی ،
خندان = ضاحک ، ﮔریان = باک ،
بآسانى = بیسر ، شتابان = مسرعاً
مثال :
دانشجو قدم زنان به دانشکده آمد.
جاء الطالب إلى الکلیة مترجلا
محمد را خوشحال دیدم
رأیتُ محمداً مسروراً
4 - قید الکمیة : و أهم هذه القیود
ﭼقدر = کم ، زیاد / بسیار /
بیشتر = کثیراً ، کم = قلیل ، ﭘر = مملوء ، تهى = فارغ ، افزون = زیادة/إضافة ، فراوان = وافر
.
مثال : مهتاب کمى اﻧﮔلیسى خوانده است درست مهتاب الإنجلیزیة قلیلاً
5 - قید التصدیق : و أهمه ما یلی
البته = قطعاً/طبعاً ،
بدرستى = بصدق/حقیقةً ،
یقیناً = بالتأکید ، ﺑﭼشم = على العین ، آرى = نعم/أجل ، بى ﮔمان = بدون شک ،
مثال :
هرکه عیب دﮔران ﭘیش تو آورد و شمردبى ﮔمان عیب تو ﭘیش دﮔران خواهد برد
﴿سعدی الشیرازی﴾
أی :کلُّ من حمل عیوب الآخرین إلیک، لابد أنه ناقلٌ عیوبک لهم.
6 - قیود الشرط و التمنی و الترجی : و هی کثیرة من بینها
هرﮔاه = کلّما ، اﮔر = لو ، کاش /کاشکى = لیت ، بُوَد = لعل
مثال
اﮔر آن ترکِ شیرازى بدست آرد دلِ ما را
به خالِ هندویش بخشم سمرقند و بخارا را
﴿حافظ الشیرازی﴾
أی : لو تسیطر تلک الحسناء الشیرازیة على قلبی، سأهبها سمرقند و بخارا لقاء الخال الهندی الذی یزیِّنُ خدها..
7- قیود النفی و الرد : و من أهمها
نه = لا ، ﻫﻳﭻ = لا شیء ، هرﮔز = أبداً ، ﻫﻳﭼﮔاه = أبداً ، خیر = لا ، به ﻫﻳﭻ وجه = و لا بأی وجه ، غیر ممکن = غیر ممکن/لا یمکن ، اینطور نیست = لیس هکذا ، نه متأسفانه = لا للأسف ، بر من دشوار است = یصعب علیّ
مثال :
هرﮔز نقشِ تو از لوحِ دل و جان نرود
هرﮔز از یادِ من آن سروِ خرامان نرود
﴿حافظ الشیرازی﴾
أی : لن تذهب أبداً صورتک عن لوح قلبی و روحی، و لن أنسى أبداً تلک القامة المیاسة..
8- قید التشبیه : و أهمه
ﭼون = مثل ، چنین = هکذا ، مانند = مثل/شبیه ، بسان = یشبه ، ﭼنان = مثل ، همانند = شبیه
مثال :
همانا که در فارس انشاى من ﭼو مشک است بى قیمت اندر ختن
﴿سعدی الشیرازی﴾
أی : کذلک فی فارس منشآتی کالمسک بدون قیمة فی بلاد ختن..
9- قید العلة : و أهمه
ﭼرا = لماذا ، زیرا = لأن ، از این روى = من هنا/لهذا ، زیرا که = لأن ، بدین جهت = لهذا السبب ، به ﭼه دلیل = بأی سبب ، از ﭘﻰ = على إثر. ..
مثال
در سرم از عشقِ ﮔل سودا بس است
زانکه معشوقم ﮔل رعنا بس است
﴿المثنوی المعنوی﴾
أی : لدیَّ من هیامی بالوردة مل یکفینی، و حسبی أن تکون محبوبتی هی الوردة الفاتنة..
10 - قید الإستفهام و أهمه
که = من ، ﭼﻪ = ماذا ، کدام = أی ، ﭼون = کیف ، ﭼند = کم ، ﭼرا = لماذا. ، کِى = متى ، ﻣﮔر = ألم ...
مثال : کدام درس را خواندى ؟
أی درسٍ طالعت ?
ﭼند سال دارى ؟ کم عمرک ؟
جان ﭼﻪ خواهى کرد ؟ بر جانان فشان در ره جانان ﭼو مردان جان فشان
ماذا ستفعل بالروح ؟ أنثرها فی سبیل الحبیب، هیا أنثرها فی طریق الحبیب کالرجال..
بدین زودى از من ﭼرا سیر ﮔشتى ﻧﮔارا. بدین زودى سیر ﭼرایى
لماذا مللتَ منّی هکذا سریعاً، لمَ السأم بهذه السرعة أیها الحبیب..
11- قید الإستثناء : أهمه
جز = باستثناء ، ﻣﮔر = إلا ، لیکن = لکن
مثال
بخت و دولت به کاردانى نیست جز به تأیید آسمانى نیست
﴿ﮔلستان. ﴾
لا نیل للجاه و الحظ بالعلم و المهارة، إلا بالتأیید الإلهی..
12- قید القسم : و أهمه
بـ ( باء القسم ) ، خدا را = بالله ، بخدا = بالله ، بجان = بالروح
مثال
ندیدم خوشتر از شعر تو حافظ بقرآنى که در سینه دارى
﴿حافظ الشیرازی﴾
إنی لم أر أحلى من شعرک یا حافظ، قسماً بالقرآن الذی تحمله فی صدرک...
13 - قید الشک و الریبة : و أهمه
ﮔمان = أظن ، مگر = ربما ، پندارى = کأن/یخیل ، گوئى = لعل ، بلکه = یجوز ، گوئیا = کأنی بـ ، شاید = یمکن/یحتمل ، دور نیست = لیس بعیداً ، ممکن است = من الممکن
14 - قيد الترتيب و العدد: مثال
نخست= اول- دوم=ثاني – سوم= ثالث – يکدفعه= مرة واالقید/الظرف
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق